İnşaat projelerinde ve dolayısı ile organize perakendede bu yıla kadar genişledik, büyüdük, iyi gidiyoruz derken pat diye kendimizi bir salgın ekonomisinin içinde bulduk. Pe ki hep övündüğümüz kriz tecrübelerimiz bu seferde bize yardımcı olabilecek mi?

Ne yazık ki bu sorunun cevabı hepimiz için hayır olacak, çünkü dünyanın yaşadığı bu süreç basit bir kriz değil ve hatta tüm insanlık için bir savaş ekonomisinden bile daha büyük etkiler yaratacak dev bir girdaba dönüşecek.

İnsanların yaşam biçimlerini ve tüketim alışkanlıklarını değiştiren bu küresel durum tüm iş kollarında büyük bir daralmaya, arkasından ise bir işsizlik dalgasına sebep olacak. Şuan içinden geçmekte olduğumuz bu karanlık tünelin ise henüz ortalarında sayılırız.

Bu süreç içerisinde şirketler ciro kaybetmeye başladıkça tasarruf için zorunlu olarak hayata geçirdikleri alışkanlıklar arasında olan evden çalışma ya da e ticaret süreçleri mevcut iş gücünde ve ticari alan metrekarelerinde hızlı bir küçülmeye sebep olacak. Piyasalarda yaşanan bu iş gücü düşüşü yüzünden hemen hemen her sektörde arz talep dengeleri bozulacak ve üretim bantları yavaşladıkça kriz derinleşecektir.

Pe ki bizim bu döneme kadar en karlı yatırım aracı olarak gördüğümüz ticari gayrimenkullerimiz bu süreçte orta vadede ve uzun vadede nasıl etkilenecek dersiniz? Şuan tüm kiracıların bu belirsiz dönemde ilk öncelikleri kira maliyetlerini aşağı çekerek yıllık gider bütçelerini dengelemek olacaktır. Bunun yanı sıra m2 leri daha verimli kullanabilmek için evden çalışma ve internet satış kanallarının kullanılmaya başlanması da mevcutta kullanılmakta olan bu alanların küçülmesine neden olacaktır. Özellik ile perakende tarafında verimliliğini yitirmiş pek çok ticari metrekare bu çözümler ile bile ayakta kalamayacak, Cadde ve Alışveriş Merkezlerinde görmeye alışkın olmadığımız hızlı bir ticari boşalmaya tanıklık edeceğiz.

Bu şartlar altında mülk gelirlerinizi kaybetmemek için etkin bir kiracı ilişkileri yönetimine ihtiyaç duyacaksınız. Farklı gelir paylaşım modelleri, mülkü mimari olarak yenileme ve sözleşmenize ek olacak dönemlik ara indirim protokolleri düzenleyerek kira gelirlerinizi korumaya çalışabilir veya gelir toleransları ile riskinizi minimuma indirebilirsiniz.

Bilmelisiniz ki İçinden geçtiğimiz bu zor dönem kendi ticari ekosistemini yeniden kurmaya başladı. Bu süreçte yeni doğacak olan markalar, yaşadığı sorunlar nedeni ile yer değişim ihtiyacı olan markalar ve ticari yenilikçi girişimler için ticari mülkünüzü çevre faktörleri altında değerlendirmeli ve fırsatları takip etmelisiniz.